ท้องผูก ปัญหาที่แก้ได้

รศ.พญ.วรนุช จงศรีสวัสดิ์ จะมาให้ความรู้เรื่อง  ท้องผูก…ปัญหาที่แก้ได้ ท้องผูกสังเกตุได้จากความถี่ของการถ่ายอุจจาระ คนปรกติทั่วไปก็ถ่ายอุจจาระวันละหนึ่งครั้งหรือวันเว้นวัน อย่างนี้ถือว่าเป็นปรกติ แต่ถ้าถ่ายน้อยกว่าสองครั้งต่อสัปดาห์อย่างนี้ถือว่าท้องผูก

แต่ในเด็กบางทีถ่ายถี่ก็จริงแต่พอถ่ายอุจจาระที่ไรจะเจ็บปวดและทรมานมาก เพราะอุจจาระมีก้อนแข็งหรือใหญ่ บางครั้งจะมีเลือดออกร่วมด้วย เนื่องจากอุจจาระมีก้อนแข้งและใหญ่ทำให้รูทวารฉีกขาดได้ อย่างนี้ก็ถือว่ามีปัญหาท้องผูกได้เช่นกัน  ท้องผูกจะเป็นได้ทั้งชั่วคราวและเรื้อรัง

สาเหตุของท้องผูก

สาเหตุที่ทำให้ท้องผูกมีมากมาย มีทั้งเป็นโรคร้ายแรงและไม่ร้ายแรง จะแบ่งออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มผู้ใหญ่กับกลุ่มเด็ก เพราะสาเหตุของโรคจะแตกต่างกันไป อย่างเช่นถ้าเป็นในผู้ใหญ่ถ้าเป็นท้องผูกเรื้อรังอาจจะทานผักผลไม้น้อยหรืองานยุ่งไม่มีมีเวลาให้ตัวเองอย่างนี้ก็ถือว่าเป็นโรคไม่ร้ายแรงเท่าไหร่ ในผู้ใหญ่โรคที่น่ากลัวที่สุดก็คือโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ให้สังเกตุดูตัวเองจากเดิมทีเคยถ่ายอุจจาระได้ทุกวันแต่กับถ่ายห่างขึ้น ก้อนอุจจาระมีขนาดเล็กลงถือว่าเป็นสัญญาณเตือนของโรคมะเร็ง สำหรับคนที่มีอายุตั้งแต่สามสิบปีขึ้นไปควรปรึกษาแพทย์

ส่วนในเด็กก็จะมีสาเหตุจากโรคที่มีทั้งร้ายแรงและไม่ร้ายแรง ในกลุ่มเด็กที่เป็นโรคร้ายแรงก็จะเป็นมาแต่กำเนิดเด็กบางคนเกิดมาด้วยภาวะที่ลำไส้ใหญ่ไม่มีเซลประสาทไปควบคุมการทำงานทำให้ลำไส้ใหญ่ไม่มีการบีบตัวคลายตัวเป็นปรกติก็จะทำให้ถ่ายอุจจาระไม่ได้ พวกนี้จะมีอาการมาตั้งแต่เกิดเด็กจะไม่ถ่ายอุจจาระเลยต้องคอยสวนอุจจาระอยู่เรื่อยไป วิธีการตรวจรักษา ในผู้ใหญ่ที่มีอาการของก้อนอุจจาระเล็กลงเรื่อยๆ ไม่ถ่ายอุจจาระเลยเป็นเวลาหลายวัน ต้องทำการ เอ็กซเรย์สวนแป้งเข้าไปทางทวารหนัก หรือในผู้ใหญ่ถ้ามีประวัติสงสัยมากๆว่าเป็นก้อนมะเร็งก็จะทำการตรวจแบบส่องกล้องเข้าไปทางทวารหนักเพราะจะทำให้เห็นก้อนได้ชัดเจนขึ้น การตรวจที่กล่าวมาเป็นการตรวจเบื้องต้นเท่านั้น

การตรวจเพิ่มเติมด้วยวิธีอื่นถ้าสงสัยว่าเป็นโรคอย่างอื่นเช่น โรคต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย ทำงานบกพร่อง ก็จะเจาะตรวจเลือดเพื่อหาสาเหตุ ในปัจจุบันมีวิวัฒนาการในการตรวจมากขึ้นเพื่อหาสาเหตุเพิ่มเติมอย่างอื่นของท้องผูก เช่นการตรวจดูการทำงานของหูรูดทวารหนักหรือลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย และสาเหตุต่างๆอีกมากมายของปัญหาท้องผูกพร้อมวิธีป้องกัน